LỢI THẾ TỪ AFTA
Hiện ngành gỗ Việt Nam đã xuất khẩu sang hơn 100 nước và vùng lãnh thổ. Về thị trường nguyên liệu, có khoảng 70 quốc gia, vùng lãnh thổ cung cấp nguyên liệu cho các DN chế biến, sản xuất gỗ trong nước. Theo Hiệp hội chế biến gỗ Bình Dương (Bifa), đầu vào và đầu ra của gỗ Bình Dương rất phong phú, ổn định ở cả thị trường xuất khẩu lẫn thị trường nhập nguyên liệu. Có thể nói năm 2018 khá thuận lợi để ngành gỗ tiếp tục phát triển và mở rộng thị phần, các AFTA song phương được Việt Nam ký kết với các nước càng giúp cho ngành gỗ thêm nhiều cơ hội, trong năm 2018 là thị trường EU sẽ mở rộng hơn theo đúng lộ trình.
Theo đó, hầu hết các sản phẩm thủ công mỹ nghệ và nội thất xuất khẩu từ Việt Nam sang EU sẽ được hưởng mức thuế 0% khi EVFTA đã có hiệu lực. Mức thuế này được áp dụng cho các sản phẩm gỗ chế biến và sản phẩm gỗ (mức thuế trước EVFTA là 3%); đồ nội thất bằng tre hoặc mây (mức thuế trước là 5,6%); ván ép gỗ (trước là 4%), đồ trang trí bằng gỗ (trước là 3%).
Ngành gỗ Việt Nam hiện chiếm 6% thị phần thế giới, tiếp tục đứng đầu ASEAN, thứ hai châu Á và thứ năm thế giới, thuộc nhóm các nước mạnh về chế biến gỗ, và nằm trong top 6 ngành có kim ngạch xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam.
Hiện tại, thị trường xuất khẩu lớn của ngành gỗ cả nước là Mỹ, Trung Quốc và Nhật…Nếu thị trường EU được khai thác tốt hơn, chắc chắn ngành gỗ cả nước hoàn toàn có thể đạt cột mốc xuất khẩu 20 tỷ USD trong thời gian sớm nhất.
Biến động giá nguyên liệu, nhất là nguyên liệu gỗ cao su trong năm 2017 đã làm nhiều DN Bình Dương gặp nhiều khó khăn trong năm qua. Năm 2018 các DN Bình Dương sẽ phải dự trữ đầy đủ nguồn nguyên liệu đầy đủ để đáp ứng các đơn hàng.
Trong nhiều năm qua các DN gỗ Bình Dương được Phòng thương mại công nghiệp Việt Nam-tại TPHCM hỗ trợ xây dựng mô hình 5s để cải tiến, nâng cao chất lượng, năng suất. Bản thân các DN gỗ Bình Dương rất nỗ lực trong việc mua sắm trang thiết bị hiện đại để nâng sức cạnh tranh của gỗ Bình Dương trên thị trường xuất khẩu.
CÒN NHIỀU VIỆC PHẢI LÀM
Trong buổi “Gặp gỡ mùa thu” giữa các DN gỗ Bình Dương và TP Hồ Chí Minh, Đồng Nai nhiều vấn đề chiến lược phát triển ngành gỗ trong tương lai đã được các DN đem ra mổ xẻ, phân tích. Vấn đề đáng quan tâm nhất của ngành gỗ vẫn là nguồn nguyên liệu và việc liên kết giữa các DN với nhau.
Ông Lưu Phước Lộc – Giám đốc Cty gỗ Mtrade cho hay, hiện EU đang giúp Việt Nam trong việc xây dựng chứng chỉ hợp pháp tại vùng trồng nguyên liệu ỏ các tỉnh phía Bắc và một số tỉnh miền Trung. Việc này mang nhiều ý nghĩa bởi thị trường EU chỉ chấp nhập sản phẩm gỗ phải có nguồn gốc từ nguyên liệu sạch. Tuy vậy, việc phát triển trồng rừng gỗ lớn phục vụ nhu cầu sản xuất gỗ trong nước vẫn còn đó nhiều khó khăn, bởi diện tích trồng rừng vẫn còn quá ít so với nhu cầu thực tế. Về lâu dài, ngành gỗ cả nước vẫn phải nhập nguyên liệu. Việc đảm bảo, giữ vững giá cả nguyên liệu đang cần sự hỗ trợ từ các chính sách nhập khẩu của chính phủ.
Ông Lê Văn Minh – CEO Cty gỗ Tường Văn cho biết, năng lực sản xuất của các DN vẫn còn những khoảng cách nhất định. Nhưng cho dù là DN lớn hay DN nhỏ việc liên kết cần phải được quan tâm đúng mức mới có thể huy động sức mạnh tổng thế của cả ngành gỗ. Phân công sản xuất, chuyên môn hoá từng công đoạn sẽ giúp các DN hoạt động chuyên nghiệp hơn, và tiết kiệm thêm rất nhiều thời gian, chi phí.
Theo Bifa, xu hướng chia sẻ đơn hàng, đặt gia công một số công đoạn đang được các DN có đơn hàng lớn áp dụng. Có rất nhiều DN nhỏ đang gia công theo đơn đặt hàng từ DN lớn. Có thể nói việc làm vừa giúp DN nhỏ có “việc làm” tăng doanh số, DN lớn có thêm thời gian nghiên cứu thiết kế thêm mẫu mã mới, quảng bá tiếp cận thêm nhiều thị trường.
Chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển chia sẻ, ngành gỗ Bình Dương đóng góp nhiều kim ngạch xuất khẩu của tỉnh nhà. Việc cho ra đời KCN chuyên ngành gỗ cho thấy sự quan tâm của chính quyền địa phương với sản phẩm thế mạnh của Bình Dương. Trong thời gian tới, ngành gỗ Bình Dương vẫn phát triển ổn định.
Tuy nhiên để có giữ vững phong độ, Bình Dương cần có thêm nhiều chính sách ưu đãi để thu hút đầu tư để phát triển nguyên phụ liệu ngành gỗ. Nếu tạo được sự đột phát trong công nghiệp phụ trợ, ngành gỗ Bình Dương sẽ có thêm chỗ dựa vững chắc, nâng cao năng lực cạnh tranh để tiếp tục mở rộng thị trường, lẫn giá trị xuất khẩu sản phẩm gỗ.